در اینجا به معرفی یکی از رشته های پرطرفدار رشته غیرپزشکی علوم پایه، یعنی رشته ارشد مدیریت توانبخشی می پردازیم. در این مطلب ویژگی ها وشرایط این رشته در اختیار داوطلبان و علاقمندان گرامی قرار داده شده است. لطفا برای مطالعه کامل مطلب معرفی رشته ارشد مدیریت توانبخشی به ادامه مطلب مراجعه کنید.

معرفی رشته کارشناسی ارشد مدیریت توانبخشی:
هدف اصلی این رشته آماده سازی دانشجویان جهت احراز مشاغل حرفه ای و مدیریتی در مراکز توانبخشی است.
از دیگر اهداف این رشته می توان به تربیت نیروی متخصص برای انجام فعالیت های توانبخشی و فیزیوتراپی در موارد زیر اشاره کرد:
تنظیم ستون فقرات و سایر مفاصل بدن جهت اصلاح ناهنجاری های غیر طبیعی، معاینه بیمار برای تشخیص ماهیت و میزان اختلال، به کارگیری اقدامات تکمیلی مانند ورزش، استراحت، آب درمانی، نور درمانی، گرما درمانی یا ارائه خدمات گفتار درمانی نظیر سنجش و درمان بیماران مبتلا به اختلالات گفتاری، زبان، صوت، و ایجاد امکان صحبت روان، انجام کار درمانی شامل تهیه وسایل کمکی و آموزش کاربرد آن برای معلولین جسمی و کمک به استقلال بیماران در انجام کار های روزمره اشاره کرد.
در ادامه برای آشنایی بیشتر متقاضیان انتخاب رشته کنکور و نیز افرادی که در بازار کار و کاریابی به دنبال آینده شغل و استخدام هستند، اطلاعات بیشتری شامل: برنامه درسی(سرفصل) و تعداد واحد ها، دانشگاه های دارای رشته مدیریت توانبخشی، معرفی رشته های دکترای مدیریت توانبخشی (به منظور ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر آموزش عالی) و معرفی مشاغل و بازارکار این رشته ارایه می شود.

رشته های کارشناسی مجاز برای ورود به این رشته عبارتند از:
کارشناسی اعضای مصنوعی، فیزیوتراپی، کاردرمانی، گفتاردرمانی، شنوایی شناسی، بینایی سنجی، مددکاری اجتماعی، جامعه شناسی، علوم اجتماعی، روانشناسی، مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی، مدیریت امداد در سوانح، کودکان استثنایی، بهداشت عمومی، پرستاری، علوم تربیتی، امداد و نجات، دکترای عمومی پزشکی.
آشنایی با رشته های علوم تجربی کلیک کن
آشنایی با رشته های ریاضی فیزیک کلیک کن
سوالا متداول دانش آموزان کلیک کن

برنامه درسی (سر فصل) مدیریت توانبخشی و تعداد واحدها :
تعداد کل واحدها : ۳۱ واحد
دروس پایه : ۷ واحد
دروس اختصاصی : ۲۰ واحد
پایان نامه : ۴ واحد

دروس پایه کارشناسی ارشد مدیریت توانبخشی
نام درس تعداد واحد نام درس تعداد واحد
آمار حیاتی ۲ روش تحقیق در علوم بهداشتی ۲
کاربرد کامپیوتر در مدیریت توانبخشی ۳ جمع ۷
دروس اختصاصی کارشناسی ارشد مدیریت توانبخشی
نام درس تعداد واحد نام درس تعداد واحد
اصول مدیریت ۲ برنامه ریزی تامین نیروی انسانی ۲
مبانی و اصول توانبخشی ۲ توانخشی پزشکی ۲
توانبخشی حرفه ای ۱ توانبخشی اجتماعی و جامعه شناسی توانبخشی ۲
نوانبخشی آموزشی ۱ مشاوره توانبخشی ۲
آشنایی با تکنولوژی توانبخشی ۲ توانبخشی مبتنی بر جامعه ۲
مدیریت توانبخشی ۲ جمع ۲۰

دانشگاههایی که در رشته کارشناسی ارشد مدیریت توانبخشی پذیرش دانشجو دارند
بر اساس دفترچه انتخاب رشته ارشد 95
دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی اهواز
دانشگاه علوم پزشکی ایران
کارشناسی ارشد مدیریت توانبخشی

دانشگاههایی که در رشته کارشناسی ارشد مدیریت توانبخشی پذیرش دانشجو دارند
بر اساس دفترچه انتخاب رشته ارشد ۹۴
دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی اهواز
دانشگاه علوم پزشکی ایران

رشته های دکترای مدیریت توانبخشی (بر اساس دفترچه کنکور دکترای تخصصی علوم پزشکی ۹۶-۹۵):
فارغ التحصیلان کارشناسی ارشد مدیریت توانبخشی می توانند در آزمون مقطع دکترای حوزه علوم پزشکی شرکت کنند:
• سیاستگذاری سلامت
• مدیریت اطلاعات سلامت
• سالمند شناسی
• مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی
• مشاوره توانبخشی
• انفورماتیک پزشکی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی)
• سلامت در بلایا و فوریتها (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی)
• سلامت و رفاه اجتماعی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی)
• اپیدمیولوژی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی)
• مددکاری اجتماعی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی به شرط داشتن کارشناسی مددکاری)
• گفتار درمانی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد به شرط داشتن کارشناسی گفتار درمانی)

با توجه به اینکه متاسفانه امروزه دنیا با خطر شیوع مجدد بیماریهای میکروبی قدیمی و شیوع بیماریهای جدید روبرو است رشته میکروبیولوژی در پیشگیری و جلوگیری از بیماری کاربرد دارد مثل علم واکسینه لوژی که علم جدیدی است و وظیفه آن ساخت واکسنها و سرمهای مختلف می باشد. مواد غذایی و تولید مواد غذایی مختلف اثر میکروارگانیسم ها بسیار قابل توجه است. همچنین رشته میکروبیولوژی در کشاورزی بطور بسیار وسیعی در تشخیص آفات گیاهی، مبارزه با آفات گیاهی و ایجاد مقاومت گیاهی نسبت به آفات (ایجاد گیاهانی مقاوم به آفات و حشرات) مورد استفاده قرار می گیرد.
در صنایع و معادن نیز برای استخراج فلزات سنگین و در تصفیه نفت در گوگردزدایی از نفت مورد استفاده قرار می گیرند. همین استفاده از رشته میکروبیولوژی در گوگردزدایی بسیار مهم است چون در تصفیه نفت مرحله گوگردزدایی بسیار گران تمام می شود. اما میکروارگانیسم هایی هستند که گوگرد را در خودشان تثبیت می کنند و جدا می شوند و به این وسیله می توان بهترین نفت بدون گوگرد را خیلی ارزان به دست آورد.
در محافظت از محیط زیست نیز میکروارگانیسم هایی هستند که تصفیه فاضلابها و مبارزه بیولوژیک با عفونتها آلودگی های فاضلابی مورد استفاده قرار می گیرند و آب سالم و در حقیقت بدون آلودگی تحویل می دهند همچنین در آلودگیهای نفتی میکروبهای نفت خواری هستند که پارافین و خود نفت را به عنوان مواد غذایی استفاده می کنند و توده ای سلولی می سازند که مورد مصرف تغذیه آبزیان را از بین می برد، تبدیل به یک ماده غذایی می کنند که مورد استفاده آبزیان قرار می گیرد. تبدیل به یک ماده غذایی می کنند که مورد استفاده آبزیان را از بین می برد، تبدیل به یک ماده غذایی می کنند که مورد استفاده آبزیان قرار می گیرد. تا حدودی نیز همین کار در خلیج فارس برای تصفیه آلودگی چاههای نفتی کویت انجام گرفت.
حتی در صنعت نساجی نیز این علم به یاری بشر آمده است و به تازگی در صنعت نساجی از میکروارگانیسم ها برای تثبیت نشاسته و آهار دادن پارچه استفاده می شود.
فعالیت در مراکز میکروب شناسی، کارشناسی علوم آزمایشگاهی، بررسی آلودگی های میکروبی مواد غذایی اعم از فرآورده های گیاهی و دامی، صنایع غذایی مراکز تشخیص بیماری میکروبی، ویروس، عوامل و فرآورده های تخمیری و … نمونه هایی از توانایی های فارغ التحصیلان گرایش میکروبیولوژی است.
سازمان ها و مراکزی مانند وزارت بهداشت و درمان، آزمایشگاه های پاتولوژی و میکروب شناسی بیمارستان ها، بیماری های دامی (دام پزشکی). آزمایشگاه های تشخیص طبی، صنایع غذایی مختلف و کارخانه های کنسروسازی، نوشابه سازی، عصاره گیری میوه ها، عرقیات و صنایع گوشتی و …
همه و همه محل هایی هستند که فارغ التحصیلان این رشته می توانند در آنها مشغول به کار شوند.

ظرفیت پذیرش کل و گرایش مختلف کارشناسی ارشد مدیریت توانبخشی:
طی سه سال تحصیلی ۷۵ تا ۷۸ بطور متوسط در هر سال ۲۸ نفر داوطلب در رشته میکروبیولوژی پذیرفته شده اند.
توانایی های جسمی، علمی، روانی و … مورد نیاز و قابل توصیه
الف) توانایی علمی:دانشجوی این رشته باید در درس زیست شناسی بخصوص در بخشهایی که به علوم سلولی مولکولی می پردازد و شیمی قوی و توانا باشد.
به هر حال فارغ التحصیلان دیپلم تجربی در این رشته موفق ترند.
ب) توانایی جسمی کارشناسی ارشد مدیریت توانبخشی:
ج) علاقمندیها: صبر و حوصله و عشق و علاقه دو نکته اساسی برای موفقیت در رشته میکروبیولوژی است که تمام استادان و دانشجویان این رشته به آن اشاره می کنند چرا که تحقیق در آزمایشگاههای میکروبیولوژی و کشت دادن یک میکروب نیازمند صبر و حوصله است و تحقیق در مورد بیماریهای میکروبی و مبارزه با آنها عشق و علاقه ای وافر می طلبد. این علاقه باید از دو جهت باشد، یکی علقه به مسائل زیستی و دیگری علاقه به کارهای آزمایشگاهی (نظیر کشت میکروارگانیسم ها)
دانشجوی این رشته باید از دو توانایی مهم برخوردار باشد که یکی از آنها حافظه ای قوی است چون بیشتر مطالب این رشته تئوری است و دوم قدرت تجزیه و تحلیل است چرا که اگر دانشجویی نتواند از اطلاعاتی که در حافظه اش جمع کرده است، بهره برداری مناسب کرده و تحلیل مناسبی داشته باشد، مثل یک کامپیوتر خاموش می ماند که هیچ استفاده ای از آن نمی شود.
د) توانایی مالی کارشناسی ارشد مدیریت توانبخشی:
وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر: (کارشناسی ارشد و …)

رشته های مشابه و نزدیک به این رشته:
زمین شناسی- علوم سیاسی – جامعه شناسی و علوم اجتماعی
وضعیت نیاز کشور بهکارشناسی ارشد مدیریت توانبخشی در حال حاضر:
در مورد موقعیتهای شغلی این رشته : در حال حاضر کارشناسان میکروبیولوژی به عنوان نیروهایی که مسلط به تکنیکهای میکروبیولوژی هستند در پژوهشگاه نفت برای تحقیق بر روی میکروبهای نفت خوار یا گوگردزدایی، در بخش صنایع غذایی در کارخانه های کنسروسازی و کمپوت سازی و در صنایع بهداشتی مشغول به کار هستند اما مسلم است کسی که در رشته میکروب شناسی مدرک لیسانس دارد، باید درکنار یک کارشناس یا متخصص که دارای تحصیلات عالی تری است کار بکند اما اگر دانشجوی این رشته به مدارج بالاتر تحصیلی دست پیدا کند، علاوه بر به دست آوردن اطلاعات جدیدتر، می تواند موقعیتهای شغلی بهتر و متنوع تری داشته باشد.
دکتر همتی نیز با اشاره به موارد فوق می گوید: کاربرد این رشته آنقدر گسترده است که قابل ذگر نیست برای مثال محقق این رشته از یک سوی می تواند به بررسی کاربرد سلاحهای میکروبی و راههای پیشگیری از این سلاحها بپردازد و از سوی دیگر می تواند در کارخانه های عطرسازی به ساخت عطرهای خوشبو به یاری میکروبها مشغول باشد.
دکتر همتی همچنین در مورد امکان داشتن شغل آزاد در این رشته می گوید: تهیه لوازم آزمایشگاهی مورد نیاز در این رشته یکی از شغلهایی است که بعضی از فارغ التحصیلان میکروبیولوژی جذب آن می شوند و در این زمینه خدمات شایسته ای انجام می دهند.
طیبه جلیلی دانشجوی کارشناسی ارشد میکروبیولوژی دانشگاه تهران نیز در مورد موقعیتهای شغلی این رشته می گوید: رشته میکروبیولوژی موقعیتهای شغلی متنوعی دارند که از ان جمله می توان به فعالیت در موسسه استاندارد و یا آزمایشگاههای کارخانجات تهیه مواد بهداشتی و غذایی در جهت تشخیص کیفیت و سلامت این مواد از نظر عدم آلودگی میکروبی (بیماری زا یا مولد فساد) اشاره کرد.
همچنین عده ای از فارغ التحصیلان در مراکز تهیه مواد دارویی مانند تهیه آنتی بیوتیک ها کار می کنند چرا که از برخی میکروارگانیسم ها مانند کپکها و اکتیومیست ها می توان برای تهیه بعضی از آنتی بیوتیک ها مثل پنی سیلین ها و استرپتومایسین استفاده کرد و بالاخره کارخانجات تهیه اسیدها مانند اسید بوتریک و اسید استیک و حلال ها مانند الکل و استون و مراکز تهیه واکسن مانند موسسه رازی و انستیتو پاستور ایران می توانند مراکز جذب فارغ التحصیلان این رشته باشند.
میکروبیولوژی یا زیست شناسی سلولی مولکولی گاه می شنویم که از رشته میکروبیولوژی با عنوان زیست شناسی سلولی مولکولی یاد می شود. برای مثال در برخی از قسمتهای دفترچه ها راهنمای آزمون سراسری سازمان سنجش آموزش کشور از این رشته با عنوان زیست شناسی سلولی مولکولی یاد شده است و به همین دلیل تعدادی از داوطلبان آزمون سراسری تصور می کنند که رشته میکروبیولوژی همان رشته علوم سلولی مولکولی است و در نتیجه هنگ ام انتخاب رشته با مشکلاتی روبرو می شوند.

کارشناسی ارشد مدیریت توانبخشی

در حقیقت علم میکروبیولوژی سلول (به اصطلاح چگونگی کارکردن و سوخت و ساز بدن سلول) صحبت می شود، در واقع ساختار سلول به عنوان یک میکروارگانیسم مورد بررسی قرار می گیرد، اما این باعث نمی شود که دو رشته فوق را یکی بدانیم چون علوم سلولی مولکولی از حیطه فعالیتهای بیرونی میکروب خارج شده و وارد فعالیتهای درونی آن می شود، در حالیکه در علم میکروبیولوژی تاثیرات بیرونی میکروارگانیسم ها مطالعه می شود. برای مثال شما در علم میکروبیولوژی نگاه می کنید که میکروارگانیسم مورد نظر شما نظر شما چه نوع بیماری ایجاد کرده و از روی آثار بیماری حدس می زنید میکروارگانیسمی را که بررسی می کنید، چه نوع میکروبی است.
دکتر محمدی همچنین در مورد نام رشته میکروبیولوژی می گوید: با توجه به این که امروزه علوم بسیار ریز، جزئی و تخصص شده است، بهتر است که دو علم میکروبیولوژی و علوم سلولی و مولکولی در کنار یکدیگر و با نام تخصصی خود به علم زیست شناسی خدمت بکنند نه اینکه یک علم، دیگری را احاطه بکند. مثلاً اگر بخواهیم میکروبیولوژی را زیر مجموعه ای از علوم سلولی و مولکولی بدانیم، اشتباه است چون بعضی از اوقات علوم سلولی و مولکولی کاری به میکروارگانیسم ها ندارد و در مورد سلولهای یوکاریوتی یا سلولهای انسانی صحبت می کند.